Om te begrijpen wat spirituele by-passing is, is het belangrijk eerst te begrijpen wat spiritualiteit eigenlijk is (zie eerdere blog hier). Spiritualiteit is geen religie of leer, maar een levensinstelling. Toch is het zo dat als je een bepaalde religie beoefent, je ook spiritueel kunt zijn en andersom. Het kan zijn dat je niet in een God gelooft, maar wel spiritueel bent. In wezen heeft spiritualiteit te maken met het verhogen van bewustzijn (spirit) in onszelf. Spirituele mensen houden zich bezig met de diepere zin in het leven en geloven in een hoger bewustzijn buiten zichzelf en binnen in zichzelf.
Spiritualiteit is dus een ruim begrip. Soms vindt men zich al spiritueel als men een geestverruimend boek heeft gelezen of naar een medium/channeling is geweest. Soms is het al spiritueel als je je tegen de gevestigde orde keert en gelooft in een elite groep, die de mensheid manipuleert en onderdrukt.
Spiritualiteit is echter een diep innerlijk proces. Het is een voortdurende ontdekkingsreis naar onze authentieke zelf en houdt in dat we datgene gaan herkennen wat de expressie van ons authentieke zelf in de weg staat. Door spirituele oefeningen, zoals meditatie, contemplatie en zelfreflectie, keert men in zichzelf, maakt men contact met dat hogere bewustzijn in zichzelf en probeert men de eigenschappen (liefde, mededogen, begrip, dankbaarheid, vertrouwen enz.) van dit hogere bewustzijn te cultiveren.
Spiritualiteit heeft echter ook zijn valkuilen. Als men al langere tijd op het spirituele pad is en veel kennis heeft vergaard over een bepaalde religie of leer (bij een leraar of goeroe) of wellicht mooie spirituele ervaringen heeft beleefd, zoals het zien van kleuren, het doorkrijgen van visioenen over de toekomst of het ervaren van een onbeschrijfelijk geluksgevoel tijdens meditatie, kan het ego hierdoor bedwelmd en afgeleid raken.
Het gevaar bestaat dat we denken beter/specialer/spiritueler te zijn dan een andere, omdat we meer mediteren, meer weten, meer voelen, meer zien, meer gaven hebben of meer manifesteren, terwijl het diepere pad van spirituele integratie, transformatie en eenheidsbewustzijn wordt vergeten of vermeden.
Dit is spirituele by-passing!
Wikipedia beschrijft spirituele by-pass of spirituele by-passing als een "neiging om spirituele ideeën en praktijken te gebruiken om onopgeloste emotionele problemen, psychologische wonden en onafgemaakte ontwikkelingsprocessen te omzeilen of te vermijden" (door schrijver vertaald). De term werd halverwege de jaren tachtig geïntroduceerd door John Welwood, een boeddhistische leraar en psychotherapeut (een aanrader om het volledige interview met John Welwood te lezen).
Tina Fossella, die John Welwood in het bovengenoemde interview heeft geïnterviewd, schrijft (hier vertaald): "Het kan zijn dat het ijverig beoefenen van spirituele oefeningen uitgroeit tot iets wat ik een compenserende identiteit noem, waarbij een onderliggend slecht zelfbeeld (we voelen dat we niet goed genoeg zijn of feitelijk tekortschieten) wordt verhult en verdedigd."
Spirituele by-passing houdt in dat spiritualiteit wordt gebruikt als een manier om het noodzakelijke innerlijke werk dat we moeten doen om onze emotionele en psychologische problemen aan te pakken, te omzeilen, te onderdrukken of te vermijden. Dat noodzakelijke werk kan bijvoorbeeld zijn: het verwerken van relatieproblemen, gezinsproblemen, kindermishandeling, eenzaamheid, het verlies van een ouder, een laag zelfbeeld, zelf-saboterend gedrag, angst, mentale of emotionele gezondheidsproblemen of andere problemen die het leven met zich meebrengt.
Hieronder staan enkele belangrijke aspecten van spirituele by-passing:
Vermijden van emoties: Individuen die zich bezighouden met spirituele by-passing kunnen spirituele overtuigingen en oefeningen gebruiken als een middel om moeilijke emoties te vermijden of te onderdrukken. Ze geloven dat verheven emoties moeten worden gecultiveerd, terwijl negatieve gevoelens afgewezen en ontkent worden.
Spiritueel materialisme: Deze spirituele by-pass kan een focus inhouden op het vergaren van spirituele kennis, praktijken of ervaringen als een vorm van status of identiteit. De focus ligt op het doen en beoefenen van rituelen en oefeningen, wat een obsessie kan worden zonder dat echte interne transformatie plaatsvindt.
Ontkenning van schaduwaspecten: Spirituele by-passing houdt vaak in dat men de donkere, onbewuste aspecten van zichzelf negeert of onderdrukt (wat psycholoog Carl Jung de 'schaduw' noemde). Dit kan leiden tot een gebrek aan zelfbewustzijn en een onvolledig begrip van iemands ware aard.
Nadruk op positiviteit: Mensen die spirituele by-passing beoefenen, kunnen zich overmatig concentreren op positief denken, affirmaties en spirituele oefeningen zonder de onderliggende problemen aan te pakken. Dit kan een oppervlakkig gevoel van welzijn creëren dat diepere emotionele wonden niet aanpakt.
Oordeel en schuld: Degenen die zich bezighouden met spirituele by-passing kunnen een sterk oordeel hebben over anderen die negatieve emoties uiten of met uitdagingen worden geconfronteerd, in de overtuiging dat dergelijke ervaringen het resultaat zijn van een gebrek aan spiritueel begrip of spirituele inspanning.
Vastzitten in overtuigingen: Een rigide vasthouden aan spirituele overtuigingen kan een teken zijn van spirituele by-passing. Dit kan zich manifesteren als een onwil om open te staan voor alternatieve perspectieven of in een overtuiging dat hun spirituele pad het enige geldige pad is.
Ontsnappen aan de realiteit: In plaats van de uitdagingen van het leven onder ogen te zien, kan iemand spiritualiteit gebruiken als een manier om aan de realiteit te ontsnappen, op zoek naar transcendentie of verlichting zodat men de praktische en aardse zaken kan vermijden.
Als laatste wil ik 11 manieren van spirituele by-passen toelichten, zodat we onszelf makkelijk kunnen herkennen.
De optimist by-pass. We zijn allemaal wel eens mensen tegengekomen die alleen maar willen focussen op het positieve. Hoewel het helpt om je te realiseren dat je veel hebt om dankbaar voor te zijn in plaats van je te focussen op alles wat er mis gaat of wat anderen je aandoen, wordt de optimist by-pass gebruikt als een manier om niet te hoeven kijken naar de manieren waarop we getriggerd worden door onze omgeving. We vermijden de oncomfortabele emoties die ervaringen bij ons losmaken, welke gezien en geheeld mogen worden.
De fylosofische by-pass. Hoe meer kennis wij vergaren, hoe meer we het gedrag van onszelf en anderen kunnen verklaren. We kunnen urenlang met elkaar fylosoferen over waarom de ander op een bepaalde manier reageert, uit welk trauma dit waarschijnlijk is voortgekomen en welke angst eronder ligt. We plakken er een label op en voelen ons beter dan... De fylosofische by-pass heeft zijn oorsprong in oordeel en labeling van gedrag. Zelfs ons eigen gedrag heeft een oorzaak, die wij trots begrijpen en benoemen alsof wij door het analyseren hiervan de oorzaak hebben opgelost. Het analyseren en begrijpen van onze triggers is niet genoeg om ons gedrag te veranderen, als we onze inzichten niet in de praktijk brengen.
De superioriteits by-pass. Deze by-pass wordt toegepast door degenen die zich verlicht, superieur of op de een of andere manier ‘meer ontwaakt’ willen voelen dan anderen in hun spirituele ontwikkeling. Er wordt gestreefd naar een bepaald spiritueel einddoel (verlichting), waarbij het goddelijke bewustzijn in ons in al zijn glorie zichtbaar zal worden en alles in het universum aan ons zal worden geopenbaard. Op dat moment zullen wij de onvoorwaardelijke liefde en wijsheid van God belichamen. Met andere woorden, eindelijk zullen wij perfect zijn! De tekortkomingen en onzekerheden zullen als sneeuw voor de zon verdwijnen en eindelijk zullen wij de liefde en respect krijgen, waar wij ons hele leven zo naar gehunkerd hebben.
De boekenworm by-pass. Het lezen van spirituele en zelfhulp boeken, kan heel waardevol zijn voor individuen die op zoek zijn naar zelfverbetering en positieve verandering. De boekenworm by-pass wordt echter gebruikt om meer en meer te weten te komen over de werkingen van de psyche, om meer en meer kennis en concepten te vergaren over het verbeteren van onszelf (en anderen). Met elk nieuw boek worden dezelfde concepten op een andere manier belicht en uitgelegd. Dit weerhoudt ons er echter van om te vertrouwen op onze eigen ervaringen, onze eigen intuïtie en innerlijk weten en tevens om zelf inzicht te krijgen in de lessen die hierin liggen opgesloten.
De hulpverlener by-pass. De spirituele kennis en ervaring die men heeft opgedaan, wordt ingezet als competentie en kundigheid om anderen te helpen, coachen of onderwijzen. Het kan zo goed voelen om anderen te kunnen helpen en bij te kunnen dragen aan iemands bewustzijn, dat we ons eigen proces uit het oog verliezen. De euforie (ego boost) die we ervaren van onze spirituele bijdragen aan de mensheid en de wereld, overschaduwt onze eigen innerlijke wonden. Bijvoorbeeld: - doordat wij hulp verlenen, voelen we ons een goed persoon en wordt het gevoel van "ik ben niet goed genoeg" niet geactiveerd; - doordat wij veel 'likes' hebben op Instagram of social media, hoeven wij niet te kijken naar het onderliggende gevoel van minderwaardigheid en krijgen wij van buitenaf bevestiging dat wij waarde hebben; - als wij succes manifesteren, hoeven wij niet te kijken naar de onderliggende twijfel aan onze capaciteiten; - als wij financieel succesvol zijn, wordt het onderliggende gevoel van onzekerheid gemaskeerd door status, aanzien en materiële welvaart.
De loslaten by-pass. Een onderdeel van het spirituele pad is dat we onze gehechtheid aan uitkomsten loslaten. We geven de controle over aan een hoger bewustzijn en leren om in het moment van nu te leven. Loslaten kan echter ook een spirituele by-pass zijn wanneer we mensen, situaties en emoties loslaten, omdat we a) de confrontatie niet aan willen gaan, b) er geen tijd en energie in willen investeren, c) geen standpunt in willen nemen of d) bang zijn voor wat het met ons doet. We geven het een spirituele naam en beweren dat we er boven staan, maar in feite vermijden we het werk en de groei die deze situatie of persoon ons spiegelt.
De New Age by-pass. New age zoals we het nu kennen, lijkt een verzamelterm te zijn geworden voor allerlei stromingen en overtuigingen, die we niet direct kunnen duiden en niet passen in de gevestigde orde. Het is gebaseerd op een gevoel van vrijheid en persoonlijke keuzes, zonder de dogma's van religie, waarbij iedereen de waarheid voor zichzelf bepaald wat hem of haar beweegt naar het nieuwe tijdperk van 'liefde en licht'. Hierdoor kan men voor zichzelf een nieuw 'geloof' creëeren wat gebaseerd is op een kieskeurig geselecteerde combinatie van positieve aspecten van vele stromingen, wat een persoonlijke overtuiging wordt van wat spiritualiteit (voor hem of haar) inhoudt. Hoewel dit nieuwe 'geloof' mooi klinkt en goed voelt, raken velen bedwelmd en afgeleid door de warme kant van spiritualiteit dat zich richt op 'liefde en licht', terwijl de donkere, pijnlijke en veeleisende kanten van het spirituele pad vermeden worden.
De psychedelica by-pass. Veel spirituele mensen verkennen de grenzen van de geest, de ziel en de werkelijkheid door het gebruik van psychedelische drugs zoals LSD, DMT, psilocybine-paddenstoelen, mescaline en andere plant-medicijnen die het bewustzijn verruimen. Hoewel psychoactieve stoffen een fascinerende manier kan zijn om de werkelijkheid te verkennen, kunnen ze, net als elke andere drug, worden gebruikt om aan het dagelijkse leven te ontsnappen. De beelden die doorkomen, kunnen worden gezien als de waarheid, zonder de diepere betekenis ervan te begrijpen of te onderzoeken.
De hulpzoeker by-pass. Wanneer we ons altijd naar anderen wenden om antwoorden en begeleiding te krijgen in ons leven (denk aan horoscopen, mediums en channelingen), laten we toe dat externe voorspellingen de uitkomst van ons leven bepalen. Zo zullen we niet leren om te vertrouwen op onze eigen intuïtie, wijsheid en kracht. Deze by-pass komt doorgaans voort uit onzekerheid voor de toekomst, een behoefte aan bevestiging dat we uiteindelijk krijgen wat we willen en uit angst om zelf ons leven te creëren. Door ons altijd te laten adviseren, hoeven we zelf geen verantwoordelijkheid te nemen voor onze beslissingen.
De spirituele gids by-pass. Het lijkt er wel eens op dat hoe spiritueler (specialer) je bent, hoe meer gidsen je hebt. Ook al hebben we allemaal wezens in het ongeziene, die ons helpen, beschermen, begeleiden en dienen op ons pad in dit (menselijke) leven, het is onze keuze geweest om deze ervaring als mens op aarde te hebben. Wij mogen de ervaringen die wij als mens hebben, gebruiken om te leren en te groeien. Door constant in te checken bij onze energetische gidsen bestaat de mogelijkheid dat we meer in het energetisch veld zitten dan in het fysieke, tastbare veld. Hierdoor zijn wij niet verbonden met ons lichaam en kunnen wij ook geen bewust en geïntegreerd bestaan leiden. De signalen van het menselijke lichaam van triggers, pijn en emoties kunnen niet volledig worden doorleefd.
De Goeroe by-pass. Een goeroe of spirituele leraar is als een wegwijzer. Hij of zij wijst ons in de juiste richting door ons te leren onderscheid te maken tussen het ego en onze ware zelf. De verleiding bestaat echter om (bewust of onbewust) spirituele leraren te gaan aanbidden en op een voetstuk te gaan plaatsten, wat betekent dat we denken dat ze beter zijn dan wijzelf. Op deze manier geven we onze eigen kracht en wijsheid weg aan een goeroe of leraar. We verliezen het onderscheidingsvermogen tussen wat hun waarheid is en die van ons. Uiteindelijk is het luisteren naar leraren bedoeld om de essentie van hun leringen te integreren in onze eigen ervaring en hierop verder te bouwen aan onze eigen spirituele groei en transformatie. De Goeroe by-pass betekent dat we onze verantwoordelijkheid neerleggen bij de Goeroe en blindelings hun advies volgen zonder voor onszelf te denken. Als we dit doen, hebben we de boodschap van de Goeroe niet begrepen.
Without deep and honest self-acceptance, the spiritual life rests on a dangerous psychological foundation and is nothing more than an escape into a world of illusion. Humble self-knowledge is the most basic condition for any true spirituality.
~ John Monbourquette